دی ان ای

زندگی همه‌ی موجودات زنده در دنیا با مولکول DNA گره خورده است. اما درباره چیستی و ماهیت و ساختار این مولکول و کارکرد آن حرف‌های زیادی برای گفتن وجود دارد. احتمالا هر کسی که اندک آشنایی با علوم زیستی داشته باشد یا اینکه نگاهی کوتاه به خبرها یا متون مرتبط با حوزه‌ی زیست‌شناسی و پزشکی و علمی انداخته باشد، نام مولکول DNA برایش بسیار آشنا خواهد بود. همه‌ی ما از اهمیت DNA برای موجودات زنده آگاه هستیم؛ اما بهتر است از خودمان بپرسیم که تا چه حد با این ماده‌ی شگفت‌انگیز آشنایی داریم؟ آیا DNA دارای ساختاری بسیار متفاوت با سایر مواد شیمیایی است؟ چه چیزی در این مولکول باعث شده است تا به توسعه‌ و شکل‌گیری موجودات زنده کمک کند؟ ما در یک مقاله مفصل به بررسی مفصل ساختار DNA خواهیم پرداخت. 

DNA یا به عبارت دیگر دئوکسی‌ریبونوکلئیک‌اسید نوعی اسید نوکلئیک دارای دستورالعمل‌های ژنتیکی است که برای کارکرد و توسعهٔ بیولوژیکی موجودات زنده و ویروس مورد استفاده قرار می‌گیرد. نقش اصلی مولکول دنا ذخیره‌سازی طولانی مدت اطلاعات ژنتیکی و دستوریست. آزمایش‌هایی نظیر آزمایش گریفیت و آزمایش ایوری آزمایش‌هایی انقلابی و سرآغازی در شناسایی و مطالعهٔ دنا، به عنوان ماده ژنتیک بودند. تا سال ۱۹۴۴ و انتشار نتایج آزمایش ایوری، این‌که کدام‌یک از مواد آلی درون سلول، مادهٔ وراثتی است، مشخص نبود.  

دی ان ای مولکولی است که دستورهای ژنتیکی مورد استفاده در توسعه و عملکرد تمام موجودات زندهٔ شناخته شده و بسیاری از ویروس‌ها را کدگذاری می‌کند. دی ان ای اسید نوکلئیکی است که شامل پروتئین و کربوهیدرات‌هاست. اسیدهای نوکلئیک از سه ماکرو مولکول اصلی تشکیل شده که برای زندگی همهٔ گونه‌های شناخته شده ضروری می‌باشد. اکثر مولکول دی ان ای از دو رشتهٔ پلیمری زیستی که به صورت حلقه دور هم پیچ خورده و به شکل یک مارپیچ دوگانه درآمده‌است. دو رشتهٔ دی ان ای به عنوان پلی نوکلئوتید شناخته شده، که از واحدهای ساده‌تری به نام نوکلئوتید ساخته شده‌است. هر نوکلئوتید از یک باز آلی، گوانین (G)، یا سیتوزین (C)، یا آدنین (A)، یا تیمین (T)، و از یک قند مونوساکاریدی به نام دئوکسی ریبوز و یک گروه فسفات تشکیل شده‌است. نوکلئوتیدها به وسیلهٔ پیوند کوالانسی به صورت زنجیره‌ای به هم متصل می‌شوند، نوکلئوتیدها از محل قند یک نوکلئوتید با فسفات نوکلئوتید دیگر پیوند ایجاد کرده و ساختاری شبیه ستون فقرات (رشتهٔ بلند) قند و فسفاتی را ایجاد می‌کنند.

منابع:

https://www.zoomit.ir

ویکی پدیا